သယံဇာတနှင့်သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီးဌာန
သစ်တောဦးစီးဌာန

ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရ၊ သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ၂၀၁၈ ခုနှစ် သစ်တောဥပဒေတွင် ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် သစ်တောဥပဒေပုဒ်မ ၆၊ ပုဒ်မခွဲ(င)အရ အပ်နှင်းထားသည့်လုပ်ပိုင် ခွင့်များကိုကျင့်သုံးလျက် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မြင်းခြံခရိုင်၊ မြင်းခြံမြို့နယ်အတွင်း ကျရောက်နေသည့် ဧရိယာအကျယ်အဝန်း ၅၈၆၁ ဧကရှိသောနယ်မြေကို “တောင်ပင်လယ်ဆည်ကြိုးပြင် ကာကွယ်တော” အဖြစ်အမိန့်ကြော်ငြာစာ အမှတ် (၂/၂ဝ၂၅) အရ ၁၃၈၆ ခုနှစ်၊ ပြာသို လဆန်း ၄ ရက်(၂ဝ၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂ ရက်) မှစ၍ သတ်မှတ်ကြောင်း ကြေညာလိုက်သည်။
သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီးဌာနသည် အပူပိုင်းဒေသဖြစ်သော မြင်းခြံမြို့နှင့်ပတ်ဝန်းကျင်ဒေသအား အပူချိန်လျော့နည်းကျဆင်းပြီး ပူပြင်းခြောက်သွေ့မှုကာကွယ်ရန်းရာသီ ဥတုသာယာမျှတစေပြီး စိမ်းလန်းစိုပြည် သာယာလှပစေရန်၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်ပျက်စီးမှုလျော့နည်းသက်သာစေရန်၊ မြေဆီလွှာပိုမိုကောင်းမွန်လာစေရန်၊ မြေဆီလွှာတိုက်စားမှုများ တားဆီး ကာကွယ်ရန်၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များမှ အကာအကွယ်ပေးနိုင်ရန်၊ ဒေသခံပြည်သူများ၏လယ်ယာသုံးသစ်၊ထင်း၊ ဝါး စသည့် သစ်တောထွက်ပစ္စည်းများ စဉ်ဆက်မပြတ်ထောက်ပံ့ပေးနိုင်ရန်နှင့် ရေဝေရေလဲဒေသများနှင့် အပူပိုင်း သစ်တောများ ထိန်းသိမ်းရန်ရည်ရွယ်၍ ကြိုးဝိုင်း/ကြိုးပြင်ကာကွယ်တောများအဖြစ် ဖွဲ့စည်းသတ်မှတ်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။
တောင်ပင်လယ်ဆည်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တောသတ်မှတ်ခြင်းဖြင့် အဆိုပါဧရိယာအတွင်း ပေါက်ရောက်လျက်ရှိသော အပူပိုင်းဒေသ၏ဒေသမျိုးရင်းသစ်မျိုးများဖြစ်သည့် သန်း၊ ဒဟတ်၊ ရှား၊ ထနောင်း၊ တမာ၊ ဆူးဖြူ စသည့်သစ်မျိုးများအား ထိန်းသိမ်းနိုင်မည်ဖြစ်ခြင်း၊ ဒေသခံပြည်သူများအတွက် လယ်ယာလုပ်ငန်းသုံး သစ်၊ထင်း၊ ဝါးနှင့် အခြားအပူပိုင်းဒေသ သစ်တောထွက်ပစ္စည်းများ ပိုမိုရရှိနိုင်ခြင်း၊ အရိပ်နှင့်နားခိုရာနေရာများ တိုးပွားလာစေခြင်း၊ ခါ၊ ချိုး၊ ဖွတ်၊ တောကြောင်၊ ငုံး၊ ယုန် စသည့် တိရစ္ဆာန် များ၏ နေထိုင်ကျက်စားရာဒေသနှင့် ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများထိန်းသိမ်းနိုင်မည် ဖြစ်ခြင်း၊ သဲကန္တာရဖြစ်ထွန်းမှုတိုက်ဖျက်ရေးအထောက်အကူပြုလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်ခြင်း၊ ရေတိုက်စားမှု၊ လေတိုက်စားမှုများမှ တားဆီးကာကွယ်နိုင်မည်ဖြစ်ခြင်း၊ မြေဆီလွှာထိန်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက် နိုင်မည်ဖြစ်ခြင်း၊ မြေအောက်ရေထိန်းသိမ်းနိုင်ခြင်းနှင့် သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှု တိုးလာပြီး ရာသီဥတုပိုမိုကောင်းမွန်မျှတလာနိုင်ခြင်းစသည့် အကျိုးကျေးဇူးများရရှိနိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ် နိုင်ငံအဆင့်သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှုဆန်းစစ် လေ့လာခြင်း အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲ (Consultation and Validation Workshop on Forest Resources Assessment 2025, Myanmar) (၈-၁-၂၀၂၅) ရက်နေ့၊ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်ရုံး၊ အင်ကြင်းခန်းမတွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ရာ သစ်တောဦးစီးဌာန၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်များ၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးများနှင့် အရာထမ်းများ၊ တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်များမှ ကိုယ်စားလှယ်များ၊ ဆက်စပ်ဌာနများမှ RS & GIS ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ၊ ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြင်ပကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ အသီးသီးတက်ရောက်ခဲ့ကြပါသည်။ ဦးစွာ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်မှ အဖွင့်အမှာစကားပြောကြားရာတွင် သစ်တောဦးစီးဌာနအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှုနှင့် သစ်တော သယံဇာတဆန်းစစ်လေ့လာခြင်းလုပ်ငန်းကို ကောင်းကင်ဓါတ်ပုံများ အသုံးပြုပြီး ၁၉၅၅ ခုနှစ်၊ ၁၉၇၅ ခုနှစ်နှင့် ၁၉၈၉ ခုနှစ်တို့တွင် ဆန်းစစ်လေ့လာ ခဲ့ပါကြောင်း၊ ၁၉၉ဝ ပြည့်နှစ်မှ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အထိ နိုင်ငံရဲ့သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှု ကို UNFAO ရဲ့ နည်းပညာ အထောက် အပံ့ဖြင့် ဂြိုဟ်တုဓါတ်ပုံများ အသုံးပြုခြင်း၊ သယံဇာတစာရင်း ကောက်ယူခြင်းမှ ရရှိသည့် အချက်အလက်များကို အသုံးပြု၍ ပြင်ဆင် လေ့လာခဲ့ကြပါကြောင်း၊ အကဲဖြတ်ရလဒ် များကို အစီရင်ခံစာ များရေးသားပြုစု၍ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ၏ စားရေရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ (FAO) သို့ ၅ နှစ်လျှင် ၁ ကြိမ် တင်ပြ၍ ကမ္ဘာ့သစ်တောသယံဇာတများ အကဲ ဖြတ်ခြင်း (Global Forest Resources Assessment- FRA) အစီရင်ခံစာတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သစ်တော သယံဇာတ အခြေအနေ၊ အပြောင်းအလဲများ Time Series Data များကို ဖော်ပြ ပေးလျက်ရှိကြောင်း၊ သစ်တောဦးစီးဌာနအနေဖြင့် သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှုအခြေအနေကို ဂြိုဟ်တု ဓါတ်ပုံများ၊ Remote Sensing နဲ့ GIS Soft ware များကို အသုံးပြုလေ့လာ၍ Digital Image Classification စနစ်ဖြင့် မြေပုံများရေးဆွဲခဲ့ပါကြောင်း၊ အစီရင်ခံ စာများအရ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှုဟာ ၄၆.၉၆ % (FRA 2010)၊ ၄၂.၉၂ % (FRA 2015) နဲ့ ၄၂.၁၉ % (FRA 2020) အသီးသီးရှိပါကြောင်း၊ ၂၀၂၅ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှုအခြေအနေကို Remote Sensinga GIS နည်းပညာများအသုံးပြုပြီး ဆန်းစစ်လေ့လာခြင်း ဆောင်ရွက် ခဲ့ပြီး ရရှိလာတဲ့ရလဒ်များအရ FRA 2025 အစီရင်ခံစာအဖြစ် ရေးသား ပြုစုခဲ့ပြီးနောက် အစီရင်ခံစာ(မူကြမ်း)ကို ဒီနေ့ အလုပ်ရုံ ဆွေးနွေးပွဲသို့ ကြွရောက်လာကြတဲ့ ဆက်စပ်ဝန်ကြီးဌာနများ၊ ဦးစီးဌာနများ၊ တက္ကသိုလ်များ၊ အငြိမ်းစားသစ်တော ပညာရှင်များ၊ RS/GIS ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ၊ သုတေသီများနဲ့ တက်ရောက်လာသူများမှ သစ်တောသယံဇာတဆန်းစစ် လေ့လာခြင်း လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှု အခြေအနေများ၊ တိကျမှန်ကန်မှု ဆန်းစစ်လေ့လာခြင်းများနဲ့ ရလဒ်တွက်ချက်ရာမှာ ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ နည်းပညာရပ်ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်မှုရှုထောင့်မှ ဆွေးနွေး အကြံပြုပေးပါရန် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ဆက်လက်၍ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲအား ဆက်လက်ကျင်းပရာ သစ်တောဦးစီးဌာန၊ စီမံကိန်းနှင့်စာရင်းအင်းဌာန တာဝန်ရှိသူအသီးသီး၏ ဆန်းစစ်လေ့လာခြင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်များ၊ RS & GIS နိုင်ငံအဆင့်သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှု နည်းပညာအသုံးပြုလေ့လာမှုများ ရလဒ်တိကျမှန်ကန်ရေး စစ်ဆေးခြင်းနည်းစနစ်နှင့် အစီရင်ခံစာပြုစုခြင်း ဆောင်ရွက်ထားရှိမှု ရှင်းလင်းတင်ပြခြင်းများအပေါ်တက်ရောက် လာသည့် ဆက်စပ်ဝန်ကြီးဌာနများ၊ ဦးစီးဌာနများ၊ တက္ကသိုလ်များ၊ အငြိမ်းစား သစ်တောပညာရှင်များ၊ RS/GIS ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ၊ သုတေသီများ အနေဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မြန်မာနိုင်ငံ၏ သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှုဆန်းစစ်လေ့လာခြင်း (FRA 2025) နှင့်ပတ်သက်၍ ဝိုင်းဝန်းဆွေးနွေးအကြံပြုခဲ့ပါကြောင်းသိရှိရပါသည်။

သစ်တောများအား မှီခိုနေထိုင်သူများ၏ လူမှုဘဝ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် သစ်တော ထိန်းသိမ်းခြင်းနှင့် ဒေသခံပြည်သူအခြေပြု စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုင်ရာ စံပြသစ်တောများ တည်ထောင်ခြင်းစီမံကိန်း၏ သစ်တောထိန်းသိမ်းရေးနှင့် ကျေးလက်ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုင်ရာ အလုပ်ရုံ ဆွေးနွေးပွဲကို ယနေ့နံနက်ပိုင်းတွင် နေပြည်တော်ရှိ သစ်တောဦးစီးဌာန၊ အင်ကြင်းခန်းမ၌ ကျင်းပ ပြုလုပ်ရာ သယံဇာတနှင့်သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးခင်မောင်ရီ၊ အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်နှင့် ဌာနအကြီးအကဲများ၊ သက်ဆိုင်ရာဌာနများမှ ကိုယ်စားလှယ် များ၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်မှ ဒေသခံများ၊ တာဝန်ရှိသူများ တက်ရောက်ကြသည်။ ရှေးဦးစွာ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးခင်မောင်ရီက သစ်တောသစ်ပင်များသည် ကမ္ဘာမြေပေါ်ရှိ သက်ရှိများ ရှင်သန်ရပ်တည်ရေးအတွက် အလွန်အရေးပါပြီး စားရေရိက္ခာဖူလုံရေး၊ ရာသီဥတုမျှတ ရေး၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် တားဆီးကာကွယ်ရေး၊ ရေနှင့်မြေဆီလွှာ ထိန်းသိမ်းရေး စသည့် အကျိုးကျေးဇူးများနှင့် ဂေဟစနစ်ဝန်ဆောင်မှုများကို ပံ့ပိုးပေးလျက်ရှိကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံသစ်တော များ ပြန်လည်တည်ထောင်ခြင်း ၁၀ နှစ် စီမံကိန်းအား ရေးဆွဲ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက် လျက်ရှိရာ နိုင်ငံပိုင်စိုက်ခင်း ဧက ၁၆၀,၀၀၀ ကျော်၊ အပင်ပေါင်း ၁၄၆ သန်းကျော် စိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့ ကြောင်း၊ သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှု တိုးပွားအောင်ဆောင်ရွက်နေသကဲ့သို့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကာကွယ်တားဆီးရေးနှင့် ရေအရင်းအမြစ်များ စဉ်ဆက်မပြတ်ရရှိရေးအတွက် ရေဝေရေလဲ ထိန်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်း ၁၈ မျိုးကိုလည်း အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ စံပြသစ်တောစီမံကိန်းသည် သစ်တောထိန်းသိမ်းရေးနှင့် ဒေသခံပြည်သူအခြေပြု စီးပွားရေး လုပ်ငန်း ဖွံ့ဖြိုးစေရေးကို ဟန်ချက်ညီညီ ပေါင်းစပ်ဆောင်ရွက်ပြီး လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ် ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်စေရေးနှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း အထောက်အကူပြုလုပ်ငန်းများကို ပံ့ပိုးဆောင်ရွက်ခြင်း ဖြစ်သည့်အတွက် နိုင်ငံတော်က ချမှတ်ဖော်ဆောင်လျက်ရှိသည့် စီးပွားရေးဦးတည်ချက်များကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နေခြင်းလည်းဖြစ်ကြောင်း၊ သစ်တောထိန်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်းများ ရေရှည်တည်တံ့စေရန်နှင့် ကျေးလက်ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ဒေသခံများနှင့် ဆက်စပ်ဌာနများ ချိတ်ဆက် ဆောင်ရွက်ပြီး ရေရှည်တွင် ပိုမိုတိုးတက်ကောင်းမွန်သော စီမံအုပ်ချုပ်မှု၊ အခွင့်အလမ်းနှင့် အစီအစဉ်များ ရေးဆွဲနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားကြရန် တိုက်တွန်းပါကြောင်းဖြင့် ပြောကြား သည်။ဆက်လက်၍ သစ်တောဦးစီးဌာန၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာသောင်းနိုင်ဦး က သစ်တောထိန်းသိမ်းရေးနှင့် ကျေးလက်ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုင်ရာ အချက်အလက်အလက်များအား ရှင်းလင်း တင်ပြသည်။ ထို့နောက် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးသည် ခင်းကျင်းပြသထားသော ပိုစတာများအား လှည့်လည်ကြည့်ရှု စစ်ဆေးရာ တာဝန်ရှိသူများက ရှင်းလင်းတင်ပြသည်။အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲတွင် ပြည်သူအခြေပြု စံပြသစ်တောတည်ထောင်ခြင်း၏ သဘောသဘာဝ နှင့် စီမံကိန်းလုပ်ငန်းတိုးတက်မှု၊ သစ်တောစီမံအုပ်ချုပ်ခြင်းနှင့် လူမှုဘဝဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေခြင်း အတွက် ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်နိုင်မည့်အလားအလာ၊ ‌ဂေဟစနစ်ဝန်ဆောင်မှုနှင့် ‌ဒေသခံပြည်သူ အခြေပြု ခရီးသွားလုပ်ငန်းဖော်ဆောင်နိုင်မှုအခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ တက်ရောက်လာသူများ က ကဏ္ဍအလိုက် အသေးစိတ်တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သတင်းရရှိသည်။